Tai hại nanoplastic và microplastic Hướng dẫn mới về cách điều trị ung thư vú sớm Y khoa cập nhật 03/13/24
Y khoa cập nhật 03/13/24
Tai hại nanoplastic và microplastic
Hướng dẫn mới về cách điều trị ung thư vú sớmY khoa cập nhật 03/13/24
1. Thuốc mới
A. Bicteravir + lenacapavir để chữa HIV uống ngày 1 lần -> hiệu nghiệm hơn thuốc đang dùng hiện giờ & giảm vi khuẩn xuống thật thấp < 50. Được trình bày ở buổi hội thảo của Retrovirus and Opportunistic (CROI) in Denver.
Đang được làm ở phase 2 của ARTISTRY-1 trial by Gilead Sciences. Hiện đang có 1 thuốc uống ngày 1 viên. Nhưng có 8% không thể uống được mà phải uống 1 complex treatment regimen gồm 1 hay 2 viên mỗi ngày: Đôi khi vừa uống thuốc và truyền thuốc.
Đây là tin rất khích lệ cho bệnh nhân bị HIV, thuốc này dễ uống hơn vả giản dị hơn và hiệu nghiệm hơn!
B. Oral Bruton’s tyrosine kinase (BTK) inhibitor remibrutinib giúp chữa trị bệnh moderate to severe hidradenitis suppurativa (HS).
Đang thực hiện phase 2 ở 16 wks dùng thuốc.
77 bệnh nhân bị bệnh này và sau 12 tháng theo dõi giảm bớt dưới 15 or fewer tunnels dưới da. Ở liều 100mg, 25 mg bid sẽ giảm 50% viêm của abcess và phần bị viêm và giúp giảm những lách léo (tunnels) dưới da ở liều 100mg là 80.2% và 87.9% và 25mg là 78.8%.
Các BS nói là thuốc BTK là 1 hứa hẹn giúp ta chữa bệnh này!
C. FDA cho phép đầu tiên biosimilar to denosumab, denosumab-bddz (Wyost/Jubbonti) cho phép dược sĩ có quyền tự thay đổi thuốc sang thuốc Biosimilar mà không cần xin phép BS bắt đầu 03/05/24.
Có 2 liều thuốc, liều thấp có tên Jubboni (cũng được cho phép ở Canada).
Wyost (120-mg/1.7-ml inj) để chữa ngăn ngừa biến chứng về xương của bệnh nhân bị ung thư (multiple myeloma) và ngăn ngừa di căn ra xương ở các bướu đặc ác tính. Chữa cho người lớn và vị thành niên bị giant cell tumor of bone (mà không thể mổ cắt được). Chữa người bị hyperalcemina mà không chữa được bằng bisphophonate therapy.
Jubbonti (60-mg/1-ml injection) ≈ prolia để chữa phụ nữ mãn kinh bị rỗng xương và dể bị gãy xương.
Giúp tăng bone mass ở các ông bị rỗng xương và các bà dễ bị gảy xương.
Để chữa cho các ông dùng thuốc chống lại androgen (người đang bị prostate cancer chưa bị di căn).
Chữa cho các bà đang uống aromatase inhibitor.
2 liều thuốc trên không dùng được ở người bị thiếu chất vôi (hypocalcemia), có thể làm nguy hiểm cho thai nếu bệnh nhân đang mang thai. Phải dùng thuốc ngừa thai, ít nhất 5 tháng sau khi ngừng thuốc.
D. FDA mới cho phép OTC continous glucose monitor: Dexcom’s Stelo Glucose Biosensor System để theo dõi lượng đường trong máu liên tục, cho kết quả mỗi 15 phút 1 lần x 2 tuần thì thay patch mới.
Được phép 03/05/24, cách này giúp cho người thường hay người bị tiểu đường mà không cần insulin. Không cần toa BS. Giống như hệ thống Dexcom’s G6 and G7 CGM systems.
Nhưng không được dùng ở người DM II và đang dùng insulin vì không có báo động khi đường xuống thấp quá (hypoglycemia) và cần phải báo cáo cho BS của bạn để được theo dõi, khuyên bảo và chữa trị.
Jeff Shuren, MD, JD giám đốc của FDA’s Center for Devices and Radiological Health nói là dụng cụ này rất tiện lợi giúp giảm di hóa việc chữa trị bệnh tiểu đường.
Nó sẽ được bán ra thị trường OTC qua Google, Amazon, hè năm nay 2024.
Giá phải chăng, ai cũng dùng được.
E. Thuốc chủng ngừa RSV hiệu nghiệm 90% giúp các bé sơ sinh không bị nhập viện – Nirservimab được approved bởi FDA 07/2023, rất hiệu nghiệm, ↓ nhập viện của các em bé sơ sinh 70-75%.
Tin vui là tháng 3 này thì RSV ở các em sẽ hết và ta sẽ không lo ngại nữa (theo CDC).
2. ASTRO cập nhật về xạ trị của bệnh ung thư vú ở người mới bị ung thư vú nhẹ
2023 guideline thay thế 2017 (>50 tuổi)
Sau 10 năm theo dõi ở 10,000 người phụ nữ bị ung thư vú sớm thì thấy là bệnh nhân sớm, bướu vú grade 1 or 2 disease and ER-positive ≥ 40 tuổi, bướu rất nhỏ.
Margin free, không có hạch thì ta có thể cho xạ trị local thôi (partial breast irradiation), intraductal CIS (DCIS).
Ngoài ra thì phải xạ trị toàn vú nếu có BRCA1/2 mutations, ER (-), margin (+), nodes (+).
3. FDA approved “semaglutide” để chữa giảm bệnh tim mạch và bị mập
Giảm MACEs 20%
↓ 15% CV death
↓ 19% death from any cause
4. SGLT2 inhibitors giúp hồi phục gan bị mỡ vì DM
Giảm metabolic dysfunction-associated steatotic liver disease (MASLD) giống như NAFLD regression ở người tiểu đường khi dùng chung với metformin.
Tốt hơn so với sulfonylureas, actos và DPP4.
JAMA Internal Medicine online bởi Korea National Institute of Health research project.
5. 1 study mới thấy là bệnh nhân bị nghẹt mạch máu carotid vì mạch máu bị atheroma plaques
-> thấy có nanoplastics and microplatics
Như vậy sẽ mau chết gấp 4 lần.
Có lẽ ta dùng nhiều đồ bằng plastic quá!
Không nên chứa thực phầm trong hộp cứng bằng plastic, hấp qua hộp plastic v.v.v.... nhất là bệnh nhân bị DM, dyslipidemia, HTN.
Tránh ăn cá tuna, oyster mussel, tránh uống nước trong chai bằng plastic, plastic container khi microwave, cá salmon an toàn.
NEJM – 03/07/2024
Raffaele Marfella, MD, University of Campania Luigi Vanvitelli, Naples, Italy.
6. Ung thư ruột già
Hiện thấy ở người trẻ nhiều hơn và rất ác tính. Nếu khám phá sớm có thể cứu được bệnh nhân.
5 điều sau đây phải nhớ để tránh bệnh:
* Đừng bao giờ quên là bệnh này có di truyền trong bà con xa gần để tránh bệnh. Nhất là anh chị em cha mẹ ruột thịt.
* Đừng bao giờ quên hay chần chừ không chịu làm colonoscopy -> bắt đầu từ 45 tuổi.
* Thấy triệu chứng bất thường đi khám BS ngay và đi soi ruột.
* Diet và thói hư tật xấu là những nguyên nhân có thể làm ta dễ bị ung thư CRC. Ăn rau, trái cây bỏ uống rượu, bỏ hút thuốc lá, processed food, red meat, candies & cookies.
* Không bao giờ quên chú ý về vấn đề đi cầu cả! Nếu thấy phân nhỏ như bút chì và có máu phải đi khám BS ngay và phải được soi ruột.
7. Nếu uống 2 L nước ngọt diet 1 tuần -> sẽ tăng sác xuất bị AF 20%
UK Biobank on 201,856 tham dự viên
Online: Circulation: Arrhythmia and Electrophysiology on 03/05/2024.
Theo dõi 9.9 năm: 9,362 người bị AF:
Uống 2.1 L/week artificially sweetened beverages tăng 20%.