Cần đeo khẩu trang ở môi trường y tế Động mạch vành tim đóng vôi làm heart attack
1. CDC báo cáo tin vui
Số người bị flu, COVID 19 và RSV giảm xuống nhưng vẫn còn cao! Trong tuần lễ đầu tháng 1, số người bị flu giảm xuống nhưng RSV ↑. Báo cáo từ ER thì số người bị flu like illness tăng lên.
Trong waste water, COVID-19 tăng lên rất nhiều; theo LA times ở LA số người bị flu & COVID-19 ↑ rất nhiều.
CDC khuyến cáo nếu người lớn tuổi chưa chích COVID-19 vaccine thì nên chích ngay. 21% đã nhận vaccine ở tuổi > 60 và 41.5% ở tuổi > 65.
Đã có khoảng 363,000 người chết vì COVID-19 ở Hoa Kỳ từ tháng 9.
Về cúm: 47% người lớn đã chích ngừa trong đó 74% ở ngững người trên 65 tuổi. Theo thống kê của Gia Nã Đại, khá hiệu nghiệm chống cúm năm nay. 61% against US influenza A(H1N1), 49% against A(H3N2) và 75% against influenza B.
CDC báo cáo là đã có 14M người đã bị cúm. 150,000 người nhập viện và 9,400 người bị chết.
Trong tuần lễ đầu tiên của tháng 1 đã có 13 em bị chết vì cúm. Tổng cộng là 40 cho đến ngày hôm nay!
2. Ta nên đeo khẩu trang
John Hopkin bắt đầu đòi hỏi phải đeo khẩu trang cho bệnh nhân, thân nhân, các người vào bệnh viện, nhân viên của bệnh viện dù là họ có chích ngừa hay chưa!
Massachusetts, Missouri, New Jersey là 3 địa danh có số người chết vì COVID-19 tăng nhiều nhất trong tuần lễ đầu tiên của năm 2024 do con vi khuẩn JN.1 (60%) new cases. Con vi khuẩn này dễ truyền nhiễm và xâm chiếm hệ thống miễn nhiễm của ta mau hơn!
Nhưng đừng lo vì vaccine (updated) 23-24 cũng hiệu nghiệm chống lại JN.1 và ta có thuốc rất tốt để chống lại bệnh này và cách chữa trị hữu hiệu hơn.
3. BS khuyến cáo ta nên cẩn thận về thuốc singulair (montelukast)
Vì thuốc này có thể làm bệnh nhân tự tử.
Ta nên theo dõi bệnh nhân cẩn thận, hỏi thăm về triệu chứng chán đời. Đừng nên dùng thuốc này! Những người chưa dùng thuốc này bao giờ, ta nên dùng nó như là “second line” of treatment sau khi đã cho 1 số thuốc hít vào mũi hoặc miệng.
Chỉ nên uống thuốc này khi đã uống nó trước đây.
FDA khuyến cáo là nếu bệnh nhân thay đổi cách cư xử, tính tình thay đổi (moody), phải ngừng thuốc ngay!
Ta không nên biên thuốc này cho bệnh nhân bị yếu thần kinh.
Nếu bệnh nhân muốn, nên khám lại sau 1 tháng và hỏi xem là họ có bị những giấc mơ kỳ lạ, tính tình thay đổi, cáu kỉnh, buồn chán v.v... và nếu có nên ngừng ngay!
4. Shingle vaccine sẽ giúp ta an toàn chống lại bệnh “giời leo” 4 năm
Annuals of Internal Medicine
Phải chích 2 mũi và mũi thứ 2 có thể từ 2-6 tháng hoặc lâu hơn cũng ok.
79% vaccine effectiveness – hiệu nghiệm của thuốc trong năm đầu tiên giảm xuống 73% ở năm thứ 4.
Nếu chỉ chích 1 mũi: 70% trong năm đầu tiên giảm xuống 52% vào năm thứ 4.
Nếu bệnh nhân đang dùng corticostiroid, sự hiệu nghiệm giảm xuống 65%.
Đó là kết quả của cuộc khảo cứu 2018 – 2022 từ Vaccine Safety Datalink, do sự hợp tác của CDC và 9 healthcare systems trên toàn Hoa Kỳ.
Điều này cho ta biết mũi thứ 2 nên chích đúng thời hạn mà nếu có quên và xa hơn cũng không sao!
Càng lớn tuổi càng hay bị nếu ta ở tuổi 80 hay 90.
CDC khuyến cáo 2 doses of RZV (recombinant zoster vaccine): 2 – 6 tháng ở người 50 tuổi và từ 1-2 tháng ở người > 19 tuổi hoặc bị immunocompromised nên chích RZV 1-2 tháng.
Theo thống kê thuốc chích vẫn còn hiệu nghiệm sau 7 năm và ở người trên 85 tuổi sác xuất bị là 50%.
Sau khi bị postherpetic neuralgia (PHN) -> long-term tingling, numbness và đau khủng khiếp ở chổ bị rash.
Sau khi chích, bạn có thể thấy đau mình, bắp thịt, buồn ói và sốt. Nhưng so với bị shingle thì vẫn nhẹ hơn nhiều.
Nên chích ngừa bệnh này nếu chưa chích!
5. Triệu chứng của mạch vành tim đóng vôi (coronary calcification)
Thường sẽ đưa đến heart attacked (nhồi máu trụy cơ tim) và là 1 nguyên nhân chết bất đác kỳ tử.
Là 1 nguyên nhân chính khiến người Hoa Kỳ bị chết 805,000 mỗi năm ở Hoa Kỳ (nguyên nhân chính gây tử vong). Triệu chứng: đau ngực khi tập thể dục và biến mất khi ngừng tập (là mạch máu bắt đầu đóng vôi), khó thở (là nặng hơn).
Ở phụ nữ atypical symptoms: buồn ói, ói mữa và đau bụng.
BS Alexander Postalian, MD, FSCAL, cardiologist Texas Heart Institute.
BS Rohit Vuppuluri, DO, FACC, RPVI, vascular cardiologist in Chicago, Illinois: làm coronary calcium scan CT scan của tim cũng biết được nhưng không chi tiết.
BS Vuppuluri nói là rất quan trọng để khám phá ra sớm để còn chữa trị kịp thời làm giảm đóng vôi.
Change diet, lifestyle và (thuốc nếu cần), bỏ hút thuốc, bỏ uống rượu, ăn thực phẩm heart health: Mediteranean nghĩa là rau, trái cây, ngủ cốc thô, cá và bớt ăn các thực phẩm khác như: ít ăn carbohydrates giản dị (sweet), sugary sodas, pasta, bread, potatoes, rice (white) & flour tortillas; saturated fats: butter, fatty cuts of meat và cheeses; trans fats (ultraprocessed baked goods, frozen pizza, microwave popcorn and fried foods).
Năng động, tập thể dục 2.5hrs mỗi tuần moderate hay 75 phút vigorous aerobic exercise. Phải uống statin nếu thấy cần.
BS Postalian nói là khi plaque đã mọc ta không thể làm ngược lại (là làm tan đi) mà chỉ có thể làm nó không tăng trưởng lên bằng những phương pháp kể trên.
6. 25 thực phẩm tốt cho tim, fruits and veggies to heart-healthy nuts & seeds
1. Avocados
2. Berries
3. Spinach
4. Kale
5. Collard greens
6.Walnuts
7. Almonds
8. Beans
9. Salmon
10. Tomatoes
11. Chia seeds
12. Dark chocolate
13. Flax seeds
14. Hemp seeds
15. Olive oil
16. Oranges
17. Fish oil
18. Tuna
19. Garlic
20. Edamame
21. Sardines
22. Red wine
23. Mackerel
24. Herbs (cinnamon, cardamom, ginger, turmeric & berberine)
25. Green tea – daily giảm mỡ
7. Cách chữa trị để giảm cholesterol trong máu
Ngăn ngừa heart attack và stroke
BS Seth Martin, MD, Johns Hopkins School of Medicine, có thể dùng “ezetimibe and bempedoic acid và PCSK9 inhibitors, inj/q 2wks”. Có thể dùng với statins hoặc dùng 1 mình.
Medscape – 08/25/2023
8. Lipids và bệnh lú lẫn (Dementia)
Là 1 đề tài hơi phức tạp và tiến triển.
Sự thật quan giữa lipids level và bệnh lú lẫn bắt đầu tiến triễn theo thời gian.
Tiến sĩ Betsy Mills, PhD, phó giám đốc của viện lão hóa và ngăn ngừa bệnh AD,drug discovery foundation -> nói là 1 số cuộc nghiên cứu nói là nhiều lipids trong máu sẽ làm tăng dementia.
Cholesterol là 1 thành phần quan trọng trong não bộ của chúng ta.
Amyloid có thể là thủ phạm của AD. Điều này đã được chứng minh là thuốc “aducanumab” giảm amyloid đáng kể nhưng bệnh nhân vẫn bị dementia.
Tiến sĩ Scott Hansen nói là cholesterol làm tạo ra amyloid qua hệ thống viêm, có nghĩa là amyloid là cuối đường của cholesterol và cholesterol tạo ra viêm và viêm tạo ra amyloid.
Khi cholesterol nhiều sẽ làm xáo trộn cơ chế điều hòa của óc làm thay đổi myelin sheaths, cell membrance và chức vị khác.
Cholesterol ngoại biên khác với cholesterol ở óc. Óc tự tạo ra cholesterol và kiểm soát chặt chẽ chất này để bảo vệ óc. Thực phẩm ta ăn có chất cholesterol, mạch máu ngoại biên và trong óc có cơ chế khác nhau để tiêu hóa chuyên chở chất này nếu hệ thống BBB bị thâm thấu, cholesterol có thể thâm nhập vào óc, LDL sẽ vô óc và sẽ chuyên chở LDL vào giây thần kinh não bộ vàl làm cho amyloid-Beta -> tau phosphorylation -> AD pathology.
Ta thấy là nếu HDLcao quá sẽ ảnh hưởng đến cân bằng trong não bộ và sẽ đưa đến 1 cơ chế phức tạp làm ảnh hưởng đến cân bằng và tạo ra amyloid.
Ở người lớn tuổi triglyceride và LDL cao cũng tốt để ngăn ngừa dementia.