Update COVID-19 vaccine Lợi & hại của thuốc chữa AD Thuốc giúp phụ nữ bớt bị lănh cảm 08/29/2024
1. COVID-19 vaccine
Chắc là đầu tháng 9 là thuốc updated vaccine sẽ có ở các pharmacy. Đầu tiên là Pfizer, Moderna và sau đó vài tuần là Novavax.
Tốt nhất là chích vào tháng 10 cùng với chích thuốc cúm.
Nhưng tùy theo từng người. Ta nên chủng ngừa sớm là tốt nhất vì nhiều khi bận công việc rồi quên mất. BS Chin-Hong thuộc UCSF khuyên là nên chích flu và COVID cùng 1 lúc nếu có thể.
Nhưng phải nhớ COVID hay tăng nhanh vào mùa hè!
Thuốc vaccine mới này sẽ giảm sác xuất bị COVID vào khoảng 60-70% và giảm sác xuất bị nặng là 80-90% cho tất cả những ai trên 6 tháng.
Bệnh nhân có bảo hiểm, họ sẽ trả cho 3 thứ thuốc: flu, COVID & RSV còn Medicaid thì chính phủ hết contract về 3 thuốc này (NPR) – Medicare vẫn còn trả tiền.
2024-2025 mRNA COVID-19 vaccine gồm KP.2 variant & Omiron JN.1.
Bridge Access Program sẽ tài trợ cho người không có bảo hiểm súc khỏe chích COVID vaccine miễn phí.
2. Thuốc “Leqembi” bị loại trừ ra khỏi thuốc chữa trị Alzheimer’s Disease ở Âu Châu
NHS và NICE -> hệ thống UK’s Health Regulator khuyến cáo không nên dùng “leqembi” để chữa AD vì lợi không được bao nhiêu và tai hại thì rất nhiều.
Mới đây có 2 bệnh nhân chết vì “Leqembi” trong đầu năm nay. BS Lawrence Honig báo cáo (Neurology at Columbia Univ. New York). Bệnh nhân thứ 2 được báo bởi The Science News Website Alzforum.
NICE (National Institute for Health and Care Excellence) nói là thuốc quá mắc và tạo ra nhiều biến chứng nguy hiểm cho bệnh nhân và do đó không nên dùng (UK) vì họ sợ là kết quả lâu dài không biết sẽ ra sao! Vì bệnh nhân trong vụ thử nghiệm dùng 18 tháng.
Donanemab của hãng Eli Lilly mới được FDA approved vào tháng 7. Thuốc này có thể hiệu nghiệm và rẻ hơn một chút, nhưng phản ứng phụ như: Sưng óc, chảy máu trong óc và chết cũng giống nhau.
3. Coi chừng 6 dược thảo thông dụng có thể làm hại gan
Các dược thảo này có từ ngàn năm trước, được nổi tiếng nhờ Tik Tok. Theo như trường đại học Michigan nói là đã có khoãng 15.6M người Mỹ lớn tuổi đã dùng ít nhất là 1 loại dược thảo này trong vòng 30 ngày qua và làm độc hại tới gan.
Những dược thảo sau đây: Ashwagandha, green tea extract, turmeric, or curcumin, black cohosh, Garcinia cambogia & red yeast rice.
Bắt đầu từ 7% trong năm 2004-2005.
Đã tăng lên 20% 2013 – 2014
Giống như ta cho bệnh nhân uống NSAIDs hay simvastatin.
JAMA – Network Open
4. Chết vì stroke ở tuổi trung niên có lẽ là do 3 yếu tố sau đây
Theo thống kê của CDC – Hiện có nhiều người tuổi từ 45 -> 64 chết vì stroke.
2002 -> 2012: 7% tử xuất, 2012 -> 2019: 12% tử xuất và
2021 -> 2022 giảm 1 chút, ở các ông (2%).
Lý do #1: Huyết áp cao, DM, mập, mỡ cao, poor lifestyle habit (uống rượu, hút thuốc là và không chịu chữa HTN).
Lý do #2: Không chịu đi khám BS điều hòa. Điều này càng rõ ràng trong kỷ đại dịch vì bệnh nhân sợ không đi khám bệnh.
Lý do #3: Không nhận ra triệu chứng về stroke. Thường có những triệu chứng báo trước ta phải đi khám bệnh ngay để được chữa trị và ngăn ngừa:
Tự nhiên bị yếu đi và chóng mặt, tự nhiên bị tê, nhất là 1 phần của cơ thể.Tự nhiên khó nói, hoặc khó bắt được ý của người khác. Chợt bị nhức đầu.
Nếu bị như vậy thì gọi 911, chữa trị sớm không những có thể cứu chữa bạn mà còn giúp bạn không bị stroke lần nữa!
Nên nhớ câu: F.A.S.T (Face dropping, Arm weakness, Speech difficulty & Time 911).
5. FDA vừa cho approved J&J drug combo để chữa ung thư phổi Rybrevant and Lazcluze – để chữa ung thư phổi với 1 số biến đổi của generic.
Non-small cell lung cancer đã chạy lan xa và di căn. Nhất là khi có EGFR-mutated.
Thuốc combo này tốt và hữu hiệu ở Tagrisso (chemotherapy).
Tuy nhiên có 10% bệnh nhân dùng combo này phải bỏ cuộc vì phản ứng phụ so với 3% của Tagrisso và FDA chỉ định là bệnh nhân nên được cho thuốc loãng máu trong tháng đầu tiên trị liệu.
Hãng AstraZeneca chứng minh là Tagrisso + chemotherapy sẽ giúp nhiều bệnh nhân sống lâu hơn.
Rybrevant bắt đầu approved năm 2021, bispecific antibody that binds 2 different types of proteins. Lazcluze là oral drug đánh vào EGFR giúp cho tế bào thường không thành tế bào ung thư được!
6. Tìm thuốc trường sinh bất tử trong cuộc sống hằng ngày A. Bớt ăn thịt đỏ, processed hay unprocessed sẽ làm ta ↑ DM, ↑ mập, ↑ HTN. Thay bằng trái cây, rau & chất đạm thực vật.
Journal of Lancet Diabetes & Endocrinology (chúng tôi đã trình bày mấy tuần trước đây) và BS Nita Forouhi thuộc Univ. Of Cambriage in UK.
B. Uống/ăn cranberry juice sẽ giảm cholesterol, BPH & ít bị nhiễm trùng đường tiểu.
C. Ăn chuối mỗi ngày sẽ giảm LDL, mau xuống ký, ↓ BP & bảo vệ tim mạch (3g fibers, 5.9 mg calcium, 422 mg potassium, vitamin C, folate, vitamin A – all for 105 calories - Nusantara Science and Technology Proceedings in 2024
7. Tin vui cho các bà bị yếu sinh lý
OB & GYN tháng vừa rồi: Ta có thể dùng topical sildenafil (citrate) cream 3.6% để giúp cho các bà được “động tình”.
Thuốc Sildenafil được dùng cho ED của các ông (FDA).
Isabella Johnson, senior manager at Daré Bioscience, San Diego, California, phase 2b.
10,554 phụ nữ (Australian study).
Theo NEJM 08/22/24 -> Bệnh lãnh cảm ở phụ nữ: Ngoài những lý do như tâm lý, và cơ thể học, hoặc giao lưu xã hội và hormone. Dựa vào yếu tố trên ta sẽ chữa trị cho bệnh nhân.
Có thể dùng estradiol vaginal cream.
Flibanserin 100 mg/day at HS
Bremelanotide 1.75 mg SQ 45 minutes before.
Transdermal testosterone 0.5 mg – 1 mg topical/daily
Sildenafil 50 mg hay cialis 5 mg/qd (DM I + sexual dysfunction)
8. 1 thuốc mới để chữa hot flashes ở phụ nữ mãn kinh và không cần dùng hormone Elinzanetant -> giảm rất nhiều sự trầm trọng của triệu chứng vasomotor của phụ nữ mãn kinh. Thuốc này của hãng Bayer.
Thử ở 77 sites khác nhau ở US, Europe, Canada, Israel.
796 phụ nữ, 40 – 65 tuổi và cho uống elinzanetant 120 mg daily x 12 tuần và sau đó 14 tuần.
Thuốc rất hiệu nghiệm, giảm hotflash.
Ở Hoa Kỳ đã approved 1 thuốc giống vậy Veozah (fezolinetant) 05/2023 của hãng Astellas Pharma, rất hiệu nghiệm.
JAMA last Thursday 08/22/2024
Thuốc Veozah giá $550/tháng, 1 số bảo hiểm tốt sẽ cover. Hy vọng thuốc mới ra sau này sẽ giảm bớt giá!
9. Tin ngắn
A. FDA kết luận “Prilosec and Nexium” an toàn & không làm tăng bệnh tim mạch ở người bị GERD. B. Ăn trái cây và rau sẽ giảm HBP - American Journal of Medicine 08/06/24. C. Tirzepatide giảm bệnh tim mạch & suy thận ở người bị DM II – JAMA Network Open. D. GLP-1 angonist (semaglutide): Xuống ký nhưng tăng sác xuất tự tử (?).