Ung thư bao tử & cách phòng ngừa. Tin vui cho người bị DMII bị nghẹt mạch máu chân. 04/05/23
1. Ung thư bao tử - NEJM 03/30/2023
Ung thư bao tử là 1 ung thư thường thấy.  Đứng hàng thứ 5 trên toàn thế giới và là nguyên nhân chết người đứng hàng thứ 4 trên thế giới.
H. pylori đã được xếp hạng group I carcinnogen (là con vi trùng nhóm I tạo ra ung thư và do môi trường tạo ra).
Điều quan trọng là H.pylori nhiễm trùng cả (1/2) thế giới và số người bị nhiễm trùng ở vùng Đông Á Châu là cao nhất: 17.6 cases/100,000 người 1 năm.  Do đó ta phải theo dõi và tìm cách điều trị cho hết H.pyroli để ta có thể giảm ung thư bao tử.
Bây giờ nhờ có 1 cuộc khảo cứu của BS Yoshiaki Usui, MD, PhD và đồng nghiệp (được đăng trong tờ NEJM 03/30/23).  Được hiểu rõ là nhiễm trùng H. pylori và nếu người này có mang gene bị ung thư bao tử thì sẽ bị “double whammy” 2 cú đánh chí tử bị ung thư bao tử - Aichi Cancer Center.
9 genes (APC, ATM, BRCA1, BRCA2, CDH1, MLH1, MSH2< MSH6 & PALB2) đều có liên quan đến ung thư bao tử và ta thấy nếu mà bị H. pylori với những gene này sẵn có trong cơ thể thì xác  xuất bị ung thư bao tử (16.01) tế bào của bao tử bị phân hóa và thoái hóa thành ung thư (16.01).
Nếu ta không phải là người có mang gene này mà bị nhiểm trùng H. pylori thì sác xuất bị ung thư bao tử ↑ 45%.
 
Kết luận là nguy hiểm bị ung thư bao tử cao với ai có germline pathogenic variants homologous recombination genes.
 
Theo thống kê của liên hiệp quốc cứ 10 người bị H. pylori thì có 1 người sẽ bị ung thư bao tử và trong những người đang bị ung thư bao tử thì gần như 100% là có h. pylori.
 
Bài học cho ta hiểu là phải chữa trị cho tuyệt nọc con vi trùng H. pylori  để ngăn ngừa ung thư bao tử.  thường thấy ở người Á Châu, Đông Á Châu (East Asia).  Các ông bị nhiều nhất thứ đến là các bà.
 
Làm ta bị chronic gastritis (atrophic) intestinal metaplasia, smoking, EB virus, diet low in fruits, vegetables, high in salted smoked, preserved foods.

2. Phương pháp mới giúp ta cứu động mạch ở dưới chân khỏi bị nghẹt - giảm cưa chân
Có nhiều bệnh nhân bị bệnh động mạch ở dưới chân bị nghẽn tắc kinh niên sẽ đưa đến bị cưa chân.  Có 1 phương pháp mọi nơi gọi là “transcatheter arterialization of deep vein” (TADV).
Mổ dưới da, và dùng 1 mạch máu nhân tạo làm cầu nối động mạch của chân nằm sau đầu gối nối vào 1 tỉnh mạch lớn ở chân để máu chảy qua.  Phương pháp này được dùng để chữa 20% bệnh nhân bị nghẹt mạch máu & sẽ thông mạch máu qua tĩnh mạch ngoại biên của chân.
Sau 6 tháng 66% bệnh nhân thoát khỏi phải cưa chân và cứu được 76%.
BS Anahita Dua MD, Massachusetts General Hospital và Havard School ở Boston.
Phương pháp này cần 1 sự phối hợp của 3 nhóm bs điều trị chuyên môn: (1) Vascular Medical Management – eg, diabetic control, antiplatelet therapy, statins; (2) appropriate wound care, including offloading, và theo dõi lượng máu lưu trào trong mạch máu; (3) BS phải điều trị bệnh nhân, giải thích những biến chứng của cuộc phẩu thuật và sau đó như thế nào để bệnh nhân đỡ lo sợ - NEJM 03/30/23 – Thuyết trình cùng lúc tại VIVA (Vascular Interventional Advances) ở Las Vagas.
105 CLTI (chronic limb threatenning ischemia) ở 20 nơi khác nhau ở Hoa Kỳ.  Bệnh nhân 70 tuổi 31% phụ nữ, 43% Black Hispanic or Lartino & 18% bị dialysis.
Endpoint là làm sau không phải bị cưa trên cổ chân và chết!
6 tháng, 54% thành công là chân lành lặng không bị cưa chân.
TADV thành công 99% (104 bệnh nhân)
Chân được giữ lại 76%
Wound lành lặn hoàn toàn 25% và 51% đang lành.
23 bệnh nhân bị cưa chân và 12 người chết.
Không ai chết vì vết mổ hay dụng cụ liên quan.
Ai đang bị lọc thận sẽ chết nhiều hơn!

3. Thực phẩm có nhiều magnesium sẽ giúp giảm bệnh lú lẫn (dementia)
6,000 người bình thường 40 -73 tuổi thấy là nếu ăn trên 550mg magnesium mỗi ngày thì thấy trí óc trẻ hơn 1 tuổi vào tuổi 55.
 
Bình thường ta cần 360mg/mỗi ngày
 
March 10 in the European Journal of Nutrition.
 
Đến bây giờ vẫn chưa có thuốc chính thức nào chữa được bệnh lú lẫn. (lecanemab, lequembi).
 
Trong vòng 16 tháng nghiên cứu thì thấy là các tham dự viên báo cáo về các thực phẩm người ta ăn nhiều nhất là rau xanh đậm, legumes, nuts, seeds, ngũ cốc thô, gạo lức là những thực phẩm có nhiều magnesium.
 
Nếu ta ăn thêm 1mg/day là ta thấy óc chúng ta sẽ nở ra 1 chút.
 
Thực phẩm có nhiều chất magnesium: spinach, almonds, cashews, legumes, yougurt, gạo nâu và avocados.
 
Meditarranean Diet là thực phẩm tốt nhất để bảo vệ trí nhớ
 
Counsil Australian Univ. Librarianans (CAUL)

4. Tập thể dục
Một hay 2 lần 1 tuần đi bộ 8,000 steps là đủ giúp ta giảm chết non & giảm bệnh tim mạch.
 
BS Kosuke Inous, MD (JAMA Network Open) – bên Nhật
 
1 hay 2 ngày 8,000 steps/tuần x 10 yrs -> ↓ 14.9% CVD
 
3-7 ngày 8,000 steps -> ↓16.5% CVD

5. SGLT2 inhibitors: Kết quả trên toàn thế giới - lợi bất cập hại
Giúp cho người DMII đỡ bị suy thận CKD + DM II khi so với GLP-1 thì thấy là SGLT2 có thể hơi tăng lên: số người bị cưa chân, gãy xương (non vertabral fx) và nhiễm trùng chỗ kín.  Nhưng thuốc này bảo vệ tim mạch và thận.
 
Ta sẽ có 2.1 more người bị cưa chân, 2.5 more gãy xương, 41 more bị nhiễm trùng bộ phận sinh dục (1,000 bệnh nhân dùng SGLT2).
 
Nếu dùng “Farxiga” vs placebo ta sẻ có ít hơn 29 CKD/1,000 bệnh nhân.
 
Invokana: 18 ít hơn bị hư thận
 
Empagliflozin (jardiance) ↓ 21fewer events/1,000 person-yrs về hư thận và chết vì tim mạch.
 
Vấn đề là hiện tại các bs vẫn chưa chịu dùng SGLT2 để chữa cho người bị tiểu đường và yếu thận (6% only) bởi vì sợc DKA, fx, cưa chân, nhiễm trùng bộ phận sinh dục.  Nhưng nếu ta căn dặn và chỉ dẫn kỹ càng khi biên toa thuốc này bệnh nhân sẽ ít bị hơn!
 
So sánh khi dùng 2 lạoi thuốc SGLT2 & GLP1, thì thấy nguy hiểm DKA, hypovolemia, hypoglycemia & severe UTI bằng nhau.  Nhưng sẽ bị gảy xương nhiều hơn, cưa chân và gental infection nhiều hơn!
 
Clinical Journal of American Society of Nephrology.

6. Metabolic syndrome làm ta bị đau đầu gối bắt đầu từ tuổi trung niên
OARSI 2023 Wold Congress ở bên Trung Quốc và ở bên Gia Nã Đại, Western Ontario & McMaster Univ. Osteoarthritis Index (WOMAC).
 
Người nào mập: các ông vòng bụng 94 cm & các bà vòng bụng 80 cm.
Triglyceride > 150
HDL < 40mg/dl
BP > 130
BS > 100mg/d
 
Thường là hay bị osteoarthritis

7. Ta có thể dùng melatonin để chữa cho các em tenagers bị mất ngủ
Và như thế sẽ giúp các em ít tự tử.  Nhất là ở các em gái bị ADHD!
 
Ta có thể dùng thuốc sedatives để các em ngủ nhưng dễ bị lạm dụng thuốc và quá liều.
 
Journal  of Child Psychology and Psychiatry online 03/23/23

8. Nexletol (bempedoic acid)
180mg/d để chữa cholesterol có thể dùng chung với statins (ở người kêu đau mình mẩy khi uống statins).