Hướng dẫn mới về HTN & Osteoarthritis ở người lớn tuổi. MAY 03 2023
Hướng dẫn mới về HTN & Osteoarthritis ở người lớn tuổi. MAY 03 2023 1. “Metformin” giảm nguy cơ bị chứng phong thấp
Nhận thấy ở bệnh nhân DM II khi uống thuốc “metformin” nguy cơ bị phong thấp xương thấp hơn ở người uống thuốc “sulfonylurea” – JAMA Network Open
BS Mathew C. Baker, MD, MS assistant professor of medicine in immunology and rheumatology at Stanford (Calif.) Univ.
Giảm 24% sau 3 tháng uống meformin vs sulfonylurea
Funded by NIH, dept. of Vetarans Affairs and Stanford Univ.
Có lẽ tác dụng vào Activating AMP-activated protein kinase signaling, giúp kích thích lớp tế bào lót ở khớp xương, tăng chất nhờn sụn -> chống lại viêm và làm tăng trưởng mesenchymal stem cells.
2. “Tirzepatide” chơi trội hẳn các thuốc xuống ký khác trong chương trình khảo cứu SURMOUNT-2 The “twincretin” tirzepatide (Mounjaro) đã được chứng minh rất thành công trong cuộc khảo cứu tên là SURMOUNT-2 của hàng Lilly về những thống kê tốt này. Hy vọng thuốc này sẽ được approve bởi FDA cuối năm nay.
FDA approved 05/2022 – DM II
Gồm 2 chất glucagon-like peptide-1 (GLP-1) agonist and glucose-dependent insulinotropic polypetide (GIP) agonist.
Thường sẽ xuống 15% số cân nặng, nhưng nếu cho liều cao nhất 15mg/wk có thế giảm 20-22% trọng lượng của cơ thể sau 72 tuần chữa trị.
Side effects: N/V, diarrhea.
Release bởi hãng Lilly.
3. Wireless neurostimulation giúp chống lại chứng đái dầm (urge incontinence) ở các bà Tibial neurostimulation devices gắn vào chân bệnh nhân để giúp đỡ bị buồn đi tiểu hoài và chạy không kịp vào buồng tắm rất khó chịu – American Urological Association (AUA).
½ các bà trên 60 tuổi hay bị bệnh này, són tiểu khi họ ho hay cười và ¼ urge incontinence.
RENOVA iStim (BlueWind Medical) implantable tibial neuromodulation -> để chữa trị bệnh overactive bladder syndrome (OASIS) trial.
BS Roger Dmochowski, MD, MMHC, giáo sư, Vandebilt University Medical Center in Nashville, Tennessee nói là: Việc đầu tiên ta phải thay đổi cách sống, tập bọng đái, pelvic gloor, kegel exercise per AUA guidelines. Thành công có 30%. Sau đó có thể dùng thuốc 60%. 151 bà dùng device này sau 1 năm thành công 84.6% (tuổi bệnh nhân 58.8 bị urge 4.8 lần/1 ngày
SD 2.9 và nếu bị 10 voids/day SD 3.3). Sau khi chữa trị 3 ngày hơn ½ không bị tiểu són nữa!
Máy không chạy nếu ta không đeo vào người phải cho chạy 20 phút x 2/day.
Đã có 1 neuomodulation device đã được approved by FDA nhưng phải mổ và gắn vào fascia. Còn device này đang được review bởi FDA.
4. Statins giúp giảm stroke ở người bị AF (tam nhĩ đập nhanh rối nhịp) Nếu bệnh nhân bị AF ta nên cho bệnh nhân uống thêm statins như thế sẽ giãm stroke, systemic embolism, hemorrhagic stroke, & TIA (transient ischemic attack).
European Heart Rhythm Association (EHRA) 2023 in Barcelona, online.
BS Jiayi Huang, a PhD student at Hong Kong at Shenzhen Hospital, Shenzhen, China.
Lẽ dĩ nhiên các bệnh nhân phải uống thuốc loãng máu.
Tuổi bệnh nhân là 74.9 yrs old, 47.7% là phụ nữ.
Càng dùng statins lâu càng được bảo vệ chống lại stroke.
5. CPAP không là giải pháp độc nhất cho người ngủ ngáy (sleep apnea) CPAP (continuous positive airway pressure) là gold Standard.
Còn có: Nasal và oral mandibular advanced devices hay gắn vào miệng để thay thế CPAP.
4% ở đàn ông và 2% ở phụ nữ, 30 – 60 tuổi.
Ngủ bình thường ta có thể có Apnea Hypopnea Index (AHI) < 5 AHI.
Mild sleep apnea: 5 – 14 events/ night.
Moderate 15 – 29
Severe > 30 events
Nên ngủ ở phòng yên tỉnh, chỉ dùng ngủ, phòng thật tốt, mát mẽ, không có TV hoặc đồ điện tử, không uống cafe trễ trong ngày, nằm nghiêng và xuống ký …
6. Updated HTN guidelines Trước đây 130/80 gọi là cao (2017) stage I – HTN. Trước nữa 140/90 – stage I.
CVD vẫn là nguyên nhân I về tử xuất ở Hoa Kỳ.
Phải do lại 2-3 lần ở phòng mạch nếu thấy cao, bệnh nhân phải nghỉ ngơi > 5 phút.
Nếu thấy cao ta phải chữa trị bằng thuốc ngay. Calcium channel blockers, thiazide diuretics, ACE inhibitors or angiotensin receptor blockers (ARBs) – first-line Rx.
Β-blocker không nên dùng làm thuốc đi đầu nữa!
7. Osteoarthritis và các chữa trị
Tập thể dục là phương pháp tốt nhất để chữa trị phong thấp khớp xương chân tay, nhất là khi ta lớn tuổi.
Exercise giúp cho khớp xương đỡ cứng lại và đỡ đau. Nhưng cái khổ, cái khó là ta bị đau làm sao ta tập thể dục được!
Do đó bạn phải chọn môn thể thao nào thích hợp với đôi chân của bạn.
ở những người giàu có chơi golf là môn thể dục tốt, làm giảm thiểu 90% chứng arthritis. Không những thế người chơi golf sẽ ít bị trầm cảm ↓ < 8%, giảm DM, CVD, obesit, nhưng bạn phải đi bộ (>18 hole round) ≈ 150 phút walking.
Đánh golf nhiều lần trong 1 tuần, nhưng không được uống bia khi đi chơi golf.
Ta có thể đi bộ vừa phải, moderate từ từ hay đạp xe (stationary bike).
Cẩn thận khi dắt chó đi chơi không khéo dễ bị té gãy chân, xương tay, ngón tay gãy, sái vai or strain, brain injury, hip fracture. Nhất là ở người phụ nữ lớn tuổi.