Chủng ngừa tripledemic.  Cách ngăn ngừa & chữa trị hiệu nghiệm DM II. 09/20/2023
1. Thuốc chích ngừa COVID-19 updated – điều cần biết
Thuốc chủng ngừa COVID-19 updated của Moderna & BioNTech Pfizer vừa được FDA cho phép và các BS cố vấn của sở CDC đã gần như toàn diện khuyến cáo là mọi người nên chích ngừa kể từ 6 tháng tuổi trở lên.
 
Kỳ này thuốc vaccine sẽ giúp chống lại COVID-19 XBB.1.5 varriant.
 
Nếu ai mới bị COVID, ta có thể chờ 3 tháng sau hãy chủng ngừa hoặc sớm hơn tùy theo sức khỏe.  Còn nếu đã nhận booster thì ta nên chờ 2 tháng để nhận thuốc mới.
 
BS Peter Hotez, MD, vaccinologist, khoa trưởng của trường National School of Tropical Medicine at Baylor College of Medicine in Houston, Texas khuyên những người trên 65 tuổi, hoặc mập, DM, HTN, chronic lung, heart disease & những người bị immunocompromise. BS Hotez khuyên ta nên đi chủng ngừa sớm! Thuốc này hiệu nghiệm nhất 2 tuần sau khi chích và kéo dài vài tháng.  Những người cao niên > 75 tuổi, sống trong nursing home, bị bệnh kinh niên là những người cần chích ưu tiên.
 
Bảo hiểm, Medicare, Medical sẽ trả cho quý vị.  Nếu không có bảo hiểm $120 Pfizer & $129 Moderna.
 
Theo thống cáo của cơ sỡ y tế chính phủ Hoa Kỳ trong tuần rồi vừa rồi đã có 17,080 nhập viện. Năm ngoái có 153M đã được chích ngừa booster – bivalent.
 
Năm nay thì vaccine là Monovalent.

2. Các BS nói là ta có thể chích COVID-19 và flu cùng 1 lúc -> không làm giảm hiệu nghiện và có lẽ rất tốt!
RSV nên chích hay chích ngày khác (dau vài ngày).
 
Nên chích cúm vào tháng 9 và sang đầu tháng 10 là xong để được an toàn.
 
Ở Nam Mỹ mùa cúm đã chấm dứt và 52% giảm nhập viện là nhờ thuốc chủng ngừa cúm.

3. Skin bleaching có thể làm ta bị ung thư da?
25th World Congress of Dermatology (WCD). BS Ousmane Faye, MD, PhD – The International Journal of Dermatology 2019.
 
Thứ nhất là thuốc này sẽ làm ta bị nhiễm trùng da, nấm và vi trùng, viral và parasitic infection.  Còn làm ta bị DM, HTN và làm thối da ở dưới chân (foster skin infection).  Có thể làm hư thận và hư giây thần kinh ngoại biên vì chất thủy ngân.
 
Chất hydroquinone sẽ làm tăng ung thư da (sau 1 năm dùng) –> squanous cell carcinoma.
 
10 quốc gia Phi Châu đã cấm chất thuốc bleaching ngoài da.
 
Cuộc hội thảo tại Singapore – 07/05/2023 WCD

4. Stress, Insomina (mất ngủ) sẽ làm tăng tim thất nhịp (tâm nhĩ đập thất nhịp)
Thường thấy ở người mập, sắc dân (ethnicity), hút thuốc lá, uống rượu, HTN, DM, CAD, HF, bị thần kinh hoảng loạn vì stress.
 
83,736 các bà hết kinh (post menopause), Women’s Health Initiative: 63.9 years & 88.1% white -> theo dỗi 10.5 yrs thì thấy 23,954 (28.6%) bị AF thì thấy stress và bệnh mất ngủ là yếu tố rất quan trọng gây ra bệnh AF .
 
Do đó các BS phải cẩn thận khi thấy bệnh nhân bị stress và mất ngủ.
 
August 30, 2023 – Journal of AHA

5. Nếu bạn bị vấn đề “khi đi tè” thì hãy nghe sau đây:
Coi chừng thực phẩm quý vị ăn hoặc uống có thể là thủ phạm.
 
Đôi khi bạn ăn thức ăn làm kích thích bọng đái làm ta bị khó chịu và đi tiểu đau (bladder irritation) -> gây ra bệnh over active bladder syndrome -> sẽ làm đi tiểu nhiều lần, làm mất ngủ buổi tối, uống nước vào là đi tiểu ngay và nhiều lần rất khó chịu.
 
Những chất sau đây là thủ phạm:
a. Coffee, cafeine -> nên cắt giảm uống 1-2 ly (8 ouces) mỗi này có thể sẽ giúp bạn.
b. Citrus fruit (cam, chanh) => overactive bladder syndrome, interstitial cystitis.
c. Cà chua (tomatoes) => càng chín càng kích thích bọng đái.
d. Processed meats => nitrates => gây ra ung thư.
e. Soda (đường, cafeine, carbonation
f. Spicy foods.
g. Tobacco => nguy hiểm gây ra ung thư bọng đái.
 
Cách chữa trị:
Uống nhiều nước.  Lắng nghe cơ thể của bạn, nếu ăn uống thứ gì mà thấy bị đau bọng đái, tê liên miên thì hãy tránh nó đi.  Nếu không bớt đi khám BS phụ khoa hay tiết niệu.

6. Ngăn ngừa bệnh tiểu đường II, bài 2 của NEJM trong tuần vừa rồi
Hiện ở Hoa Kỳ có 8% dân số bị DM II (09/07/2023) – NEJM
Thử trên 3,234 bệnh nhân chữa trị tiểu đường, thử máu thấy FBS cao, post hoặc plasma cao cho uống metformin 850 mg bid, thay đổi cách sống để giảm ký ↓ 7% và 150 phút/1 tuần tập thể dục. BMI 34, 68% là phụ nữ.
 
Theo dõi 2.8 năm: Incidence of DMII=>
11.0 life style/100
7.8 metformin/100
4.8 cases/100 tự do placebo
 
Kết luận: nếu bạn muốn chống lại DM thì bạn phải làm như sau: (sau khi theo dõi 3 năm): 6.9 người bị tiều đường nhờ thay đổi cách sống và ăn uống, 13.9 người bị tiểu đường nếu chỉ uống metformin.
 
Như vậy thay đổi lối sống, ăn uống cẩn thận, và tập thể dục tốt hơn uống metformin.
 
Kết quả đã được đăng trước đây = NEJM 02/07/2002

7. Mỗi ngày uống GLP-1 Receptor Agonist
Phase 2: sẽ giảm bệnh mập và sẽ giảm những bệnh liên quan đến mập.
 
272 participants: 12, 24, 36, 45mg/day, (BMI 37.8) => Theo dõi tại 26 wk và 36 wk.
 
Đến 36 tuần: -9.4% (26 wk) -> -14.7% (36wk) so với -2.3% ở placebo.
 
Orforglipron (GLP-1 receptor agonist).  Phản ứng phủ giống như GLP-1 injection – Eli LiLy.
 
09/07/2023 – NEJM
 
Thấy là khi uống thuốc này ta thấy bệnh nhân sẽ giảm 10% cân nặng trong 46-75% (36wks).  Trong khi đó ở placebo 9%.

8. Viên thuốc nghệ (Turmeric) công dụng rất tốt ≈ Omeprazole để chữa ăn khó tiêu và khó chịu bao tử (indigestion)
Uống turmeric capsule/daily x 28 ngày -> giúp giảm viêm.
 
Có thể uống chung với trà, stews curries or uống thuốc.
 
Chulalongkorn Univ. Faculty of Medicine, Bangkok: 151 bệnh nhân từ 18 -> 70 tuổi:
Uống 250mg capsules turmeric VS 20 mg omeprazole
 
Thuốc nghệ là có từ lâu, giúp kích thích túi mật, tiết ra mật để giúp tiêu hóa đồ ăn và antioxidant.
 
Tuy nhiên cuộc khảo cứu này chỉ có 1 chiều, không có uống placebo để so sánh và không biết là bệnh nhân ăn uống ra sao!
 
Nghệ uống nhiều sẽ làm loãng máu (≈ aspirin) và có thể làm thay đổi thuốc an thần (interfere).

9. Tin vắn
A. FDA khuyên cáo thuốc OTC decongestant là không hiệu quả và có lẽ sẽ khuyến cáo rút ra khỏi quầy bán như: sudafed, afrin nasal spray.
 
B. Polypill: 2 antihypertensive + statin  ± ASA sẽ bảo vệ suy thận, ↓ CVD ở người stage 3 CKD (<60) x 5 năm.
 
C. Dapagliflozin bảo vệ tim ngay cả khi bệnh nhân đang bị suy thận xấu đi.
 
D. Febuxostat giúp ổn định thận khi thận đang bị suy. Uloric stage 3-4 CKD (60mg) và uric acid cao trong máu nhưng không có triệu chứng (asymtomatic).  Các bệnh nhân này đang uống HTN và SGLT-2.